Ружа зь Лесбасу

Я атрымаў гэтую ружу ад незнаёмай жанчыны

калі ўваходзіў у незнаёмы горад.

— А цяпер, калі я пабыў у гэтым горадзе

паспаў у яго ложках, пагуляў у карты пад яго цыпрысамі

панапіваўся ўдрызг у яго тавэрнах

і панаглядзеўся, як жанчына прыходзіць і адыходзіць, адыходзіць і прыходзіць

я ўжо ня ведаю, як мне пазбыцца гэтай ружы.

 

Усюды, дзе я быў, вісіць яе пах.

А ўсюды, дзе я ня быў

Ляжаць яе зьвялыя пялёсткі, растаптаныя ў пыле.

 

Жэст

Я прадаў бы сваю бацькаўшчыну

за яе найпрыгажэйшую ружу

і пражыў бы ў выгнаньні астатак жыцьця

каб бачыць яе перад сабою

у тваёй руцэ, веснавым вечарам як цяпер

калі ты пахіляесься над ёю

і абрываеш яе пялёсткі, адзін за адным

каб не падымаць зроку.

 

Агарафілія

Ты — маё каханьне і мая роспач.

Ты — маё вар’яцтва і маё яснабачаньне.

І ты — усе месцы, у якіх я не пабываў

 

і якія клічуць мяне з усіх закуткаў сьвету.

Ты — гэтыя шэсьць радкоў

якімі я мушу абмежавацца, каб не закрычаць.

 

Позьнесакавіцкія дні

Дні рухаюцца ў адным накірунку

а твары ў супрацьлеглым

безупынна пазычаючы адзін у аднаго сьвятло.

 

Шмат гадоў пазьней чалавеку цяжка

разабрацца што было днём

а што тварам...

 

І адлегласьць паміж імі двума

адчуваецца штораз больш неадольнай

дзень за днём і твар за тварам.

 

Вось што я бачу на тваім твары

у гэтыя сьветлыя позьнесакавіцкія дні.

 

Пад ветразямі

Пасьля мілаваньня мы ляжым, прытуліўшыся адно да аднаго

і ўвадначас на адлегласьці адно ад аднаго

як дзьве лодкі пад ветразямі, якія любуюцца

сваімі ўласнымі лініямі ў цёмнай вадзе, разразаючы яе так жарсна

што іх каркасы ледзь ня лопаюцца ад чыстай насалоды

калі імчаць у блакітную далеч

пад ветразямі, якія начны вецер напаўняе

кветнадухмяным паветрам і месячным сьвятлом

— і ніводная зь іх нават не спрабуе

абагнаць другую

і адлегласьць паміж імі

ня зьменшваецца і не пабольшваецца ні на каліва.

 

Але бываюць іншыя ночы, калі нас нясе па плыні

як два зырка асьветленыя люксусовыя лайнэры

бок у бок

з выключанымі маторамі, пад незнаёмым сузор’ем

і без аніводнага пасажыра на борце:

На кожнай палубе грае струнны аркестар

у гонар сьвятлістых хваль.

А мора поўніцца старымі, стомленымі караблямі

якія мы затапілі, намагаючыся наблізіцца адно да аднаго.

 

Наша каханьне падобнае на Бізантыю

Наша каханьне падобнае на Бізантыю

якой яна, мусіць, была

таго апошняга вечара. Тады, мусіць, быў

як мне ўяўляецца

водбліск на тварах людзей

якія зьбіваліся ў сьціжмы на вуліцах

або стаялі ў невялікіх кучках

на рагах вуліц і кірмашовых пляцах

і размаўлялі сьцішаным голасам

гэта, мусіць, і нагадала мне

пра водбліск на тваім твары

калі ты змахваеш валасы з свайго твару

і глядзіш на мяне.

 

Мне ўяўляецца, што яны гаварылі

няшмат, і пра цалкам

няважныя рэчы

што спрабоўвалі загаварыць

і змаўкалі

не дагаварыўшы таго, што хацелі

зноў спрабоўвалі

і зноў змаўкалі

і глядзелі адно на аднаго

і апускалі зрок долу.

 

Вельмі старыя іконы, напрыклад

маюць у сабе гэты водбліск

як зарыва ад ахопленага пажарам гораду

або водбліск, які блізкая сьмерць

пакідае на фатаграфіях заўчасна памерлых

ва ўспамінах сваякоў.

 

Калі я паварочваюся да цябе

у ложку, я маю адчуваньне

як быццам уваходзіў у царкву

якую спалілі дашчэнту

даўно таму

і ад якой засталася

толькі цемра ў вачах іконаў

запоўненых полымем, што іх зьніштожыла.

Са зборніка „Ода да васьмінога і іншыя вершы пра каханьне” („Ode til blæksprutten og andre kærlighedsdigte”, 1975)

 

Калі мы расстаемся з табою

Калі мы расстаемся з табою, расстаемся ўвадначас

з усімі месцамі, дзе мы разам пабывалі:

Занядбанымі прадмесьцямі з учарнелымі ад сажы дамамі

дзе мы пажылі зь месяц, начлежнымі гарадкамі

назвы якіх забыліся, смуроднымі азіяцкімі гатэлікамі

дзе мы часам прачыналіся ў паўднёвай сьпякоце

з адчуваньнем, што праспалі тысячу і адзін год.

І з усімі тымі малымі, цяжка даступнымі каплічкамі

па дарозе з Атэнаў у Дэльфы

дзе аліўныя лямпачкі паліліся ўсю ноч

мы расстаемся ўвадначас, калі расстаемся з табою.

 

Калі чалавек памірае

Калі чалавек памірае

застаюцца яго навакольлі:

 

Горы ў далечыні

дамы ў квартале

і дарога якая ў нядзелю

пераходзіць у драўляны мост

якраз перад выхадам з гораду.

 

І зьвечарэлае вясеньняе сонца

што набліжаецца

да паліцы з кнігамі і часопісамі

якія без сумневу

былі калісьці новыя.

 

Няма ў гэтым нічога асаблівага.

 

Тым ня менш гэта

раз-пораз мяне зьдзіўляе.

 

У міжземнаморскім порце

Я ня ведаю, што найважнейшае:

 

Слодыч горкай кавы зь пернасьцямі

зьмяшаная са смакам першай ранішняй цыгарэты

ці пах рыбы і сьвежа памаляваных лодак:

пабляклыя сукенкі на вяроўках між мігдаламі ў квецені

ці горы, якія іх адцяняюць...

 

Не, нішто асобна, а ўсё разам

крычыць, што я нешта прапусьціў

 

і што яго прысутнасьць будзе мучыць мяне ўсё жыцьцё

бо я прагледзеў яго, калі яно там было.

 

На пласкагор’і

Першыя, лёгкія аблокі

на блакітным небе

 

кідаюць цяжкія цені

на высокую, жоўтую траву.

 

Заплакаць тут настолькі цяжка

наколькі лёгка гэта табе падаецца.

Са зборніка „Ваколіцы” („Omgivelser”, 1972)

 

Куды б мы ні ехалі

Куды б мы ні ехалі, заўсёды прыедзем запозна

да таго, што некалі захацелі знайсьці.

І ў якіх гарадах мы б ні спыняліся

там будуць дамы, да якіх запозна вярнуцца

сады, у якіх запозна правесьці месячную ноч

і жанчыны, якіх запозна пакахаць

і якія гнятуць нас сваёй няўлоўнай прысутнасьцю.

 

І якімі б мы вуліцамі ні хадзілі

ня дойдзем да кветных садоў, якіх шукаем

і якія сьцелюць свой цяжкі пах над кварталам.

І да якіх дамоў мы б ні вярталіся

прыйдзем запозна ўначы, і нас не пазнаюць.

І ў якія рэкі мы б ні ўзіраліся

убачым сваё адбіцьцё толькі калі павернемся да іх сьпінай.

 

Бізантыя

Дым зь печак снуецца над уваленымі магіламі

і штораз слабейшае сьвятло зімовага надвячорка набліжаецца

да мяжы, за якой толькі твары асуджаных на сьмерць

яшчэ могуць аказаць дастатковы супраціў.

Жанчыны, якія крычаць у цемру з адчыненых дзьвярэй

разбэрсаных дамоў, спрабуюць сказаць мне нешта

чаго дзеці, якія неахвотна перапыняюць свае гульні

у руінах царквы, не разумеюць. І ноч напралёт

вялізныя жарабцы з небеглымі крывёй вачыма

дзіка носяцца па вузкіх вулачках

адчуваючы з цокату сваіх капытоў, што рыцары

у набіваных срэбрам сёдлах памерлі даўно таму.

 

Вяртаньне дадому

Твае бацькі

сталі бацькамі

для іншых

і твае браты і сёстры, суседзі.

Суседзі

сталі суседзямі для іншых

і іншыя жывуць

у іншых гарадах.

У іншыя гарады яны вяртаюцца дадому

дакладна як і ты.

І яны знаходзяць цябе

ня болей

чым ты знаходзіш іх.

Са зборніка „Ад’езды і прыезды” („Opbrud og ankomster”, 1974)

 

Мэтро

Ты працавала ў бюро

у будынку, дзе я

наймаў пару пакояў

зь безнадзейна запушчанай кухняй.

Я працаваў

якраз за рогам

тае вуліцы, дзе кватаравала ты.

 

Раніцай

калі ты ехала да мяне на мэтро

я ехаў да цябе.

Надвячоркам было наадварот.

І прытым я чуў

хоць ня бачыў

як два нашы цягнікі

мінаюцца на паўдарозе.

 

Пракляты хай будзе той дзень

калі табе з-за справаздачы

з управы водазабесьпячэньня

трэба было застацца звыш часу

і скончылася кава!

Праклятае хай будзе тое супадзеньне

што я таго дня

купіў дадатковы пакет!

 

Цяпер мы выяжджаем абое разам

у той самы час

і абое разам вяртаемся

ня кажучы ўжо пра

нудотныя

паездкі за горад

ды да сям’і і сяброў.

 

Няма ніякай раўнавагі

ні нават намёку на поваб

у жыцьці!

 

Але прынамсі цяпер я разумею

як было прыгожа

калі мы адно аднаго ня ведалі

і езьдзілі адно аднаму насустрач

калі былі закаханыя ў містычным

і цяпер ужо незваротна страчаным

сэнсе.

 

Горад скрыпкароў

Кожны раз, калі ты вяртаесься

я мог бы забіць цябе за гэта

— ад зайздрасьці за ўбачанае

на якое я ніколі не зірнуў, рэчку

якая вілася горадам навонкі

у расквечаны краявід

калі гэта ня быў струмень сініх коней

сьнег у горах і мова тутэйшых

іхныя сакрэтныя жарты

што яны распавялі пра сваіх каралёў.

„Горадам скрыпкароў” я часта

называў тое месца, дзе шукаю

улюбёнага прытулішча тваёй душы

лясной падлогі тваёй журбы, і таго адмысловага

адценьня ў праменьчыку на тваёй шчацэ

таго, ад якога дурэю пад канец зімы

або, інакш кажучы: Я нічога ня ведаю пра сьмерць

але прыпісваю мёртвым такую нямогласьць

такую беспрадметную тугу

што нельга стварыць ніякай карціны

дарма што ўвесь час існуе рама:

Плывучы ўсю ноч па рацэ

мы тым ня менш не заснулі на палубе

і слухалі музыку скрыпак

якая даносілася да нас зь нябачных берагоў.

Са зборніка „Горад скрыпкароў” („Violinbyggernes by”, 1985)

 

*

Год мае 16 месяцаў: Лістапад

сьнежань, студзень, люты, скакавік, красавік

май, чэрвень, ліпень, жнівень, верасень

кастычнік, лістапад, лістапад, лістапад, лістапад.

 

*

Калі сонца нарэшце засьвеціць у лістападзе

яно сьвеціць так моцна

што нават сьляпыя ўздрыгваюць

чуючы шорах сваіх ценяў.

 

*

Кожная з рэчаў, на якую я траціў час у жыцьці

мае імя. Адна называлася Марыяй, іншая ражком для абутку.

Марыя памерла. Ражка для абутку я шукаў чатыры гадзіны

у брудным гатэлевым пакоі ў Стамбуле.

 

*

Тыя, хто кажа, што Сьвет і Бог адзіныя

ніколі толкам ня бачылі шчоткі для зубоў!

Бяззубыя ведаюць гэта. Яны сядзяць

па ўсім шырокім Сьвеце і паказваюць язык Богу.

 

*

Ты, якую я кахаю і якая думае

што я кахаю іншую.

Я кахаю цябе так моцна гэтымі днямі таму

што я закахаўся ў іншую.

 

*

Перад збамбаванымі дамамі яны цяпер грэюцца

пры вогнішчах з ложкаў, на якіх некалі спалі

і кахаліся. Дзеці, якія былі на іх зачатыя

ходзяць па вуліцах з аўтаматамі ў руках.

 

*

Не шукайце тут мудрасьці. Гэтыя вершы напісаны рукою

якая рухалася некалькі дзён у лістападзе, або дрыжэла

у залежнасьці ад настрою яе ўладальніка, ад кавы, цыгарэт і віна

ад аблокаў над далінай, сьмерці сяброў і вестак з вайны.

Са зборніка “Дрыжыкі рукі ў лістападзе” (“Håndens skælven i november”, 1986) 

 

Катава скарга

Што робяць са злодзеем?

Зразумела, вешаюць яго.

Вешаюць яго на рынку

і пакідаюць вісець у пятлі

пакуль ён не прыпячэцца на сонцы

і мяса не адыдзе ад ягоных касьцей.

 

Але іншыя зладзеі ўкрадуць гэтыя косьці

і занясуць іх у горы:

Калі запальваецца сьвятло ў малых вёсачках

яны будуць нам распавядаць

што яны ўцяклі ад нас яшчэ раз

— што нас абакралі падвойна.

 

Мы будзем разьюшана скідаць вазоны

і пляшачкі з прыправамі з падваконьнікаў

падымаць туманы мучнога пылу

і разьбіваць скрыні цяжкім снадзівам.

Мы будзем трушчыць люстры

і зрываць масьнічыны

каб дазнацца, што яны ўкралі.

 

Потым мы пачуем трыюмфальны вэрхал.

Мы з усіх бакоў зьбяжымся

на рынак.

Зладзеі ўкрадуць яго палову.

 

Мы павесім больш зладзеяў.

Іншыя зладзеі

украдуць іхныя косьці ад нас.

 

Яны ўкрадуць палову рынку

потым цэлы рынак

а потым яшчэ адзін рынак.

Урэшце яны ўкрадуць усе рынкі.

 

Іхнае зладзейскае сьвятло будзе міргаць

высока на схілах сутонлівых гор.

 

А іхныя сваякі і сваячкі

і іхныя худыя пляменьніцы

будуць крадком абменьвацца позіркамі.

 

Неўзабаве мы застанемся прагорклай меншасьцю

мы, кáты.

Нам давядзецца зьбірацца

у малых, сумнеўных корчмах

на ўскраіне места

дзе наш адмысловы жаргон паступова ператвараецца

у мову, якой ніхто не разумее.

 

Кароткая біяграфія 

Усе гэтыя гады

я скарыстаў перш за ўсе на тое

каб заплянаваць сваё жыцьцё.

Цяпер я адзін, бязьдзетны і сівавалосы

і не набыў нашмат больш

чым дом у гэтых бедных кварталах

адзіная выгада ад якога

у сонечным сьвятле, што вечарам заглядае

у шыбіны, якіх яшчэ не павыбівалі

– гэта прыгожа глядзіцца

з другога берагу рэчкі

адкуль таксама можна пачуць галасістую музыку

з танных транзыстарных прымачоў.

Побач са мною, на беразе рэчкі

праседжвае старая баба

усе пажыткі якой зьмяшчаюцца ў дзіцячым вазку

і зь якой я часам

расьпіваю пляшку джыну.

Дзеля поўнай карціны я павінен дадаць

што ніколі ня ўжыў бы выраз “старая баба”

калі б яна не назвала мяне “старым лайдаком”.

Са зборніка „Пад маўзалеем” („Under mausolæet”, 1987)

 

Прагматызм

Рэчы, якія былі перад тваёй сьмерцю

і рэчы, якія зьявіліся пасьля:

 

Да першых належыць перш за ўсё

тваё адзеньне, аздобы і фатаграфіі

і імя тае, па якой цябе назвалі

і якая таксама памерла маладой…

А яшчэ некалькі рахункаў

мэбляваны куток у пакоі

кашуля, якую ты мне адпрасавала

і якую я захоўваю, беражліва

пад кучай іншых кашуляў

некалькі музычных твораў і вучаны сабака

які заўсёды падымаецца на задніх лапах

і дурнавата вышчараецца, быццам ты ўсё была тут.

 

Да апошніх належыць мая новая аўтаручка

знаёмая парфума

на скуры жанчыны, якой амаль ня ведаю

і новая лямпачка ў начніку

пры сьвятле якога чытаю пра цябе

у кожнай кніжцы, якую спрабую чытаць.

 

Першыя нагадваюць мне, што ты была

апошнія, што цябе ўжо больш няма.

 

Якраз гэтую амальбязрозьніцу

мне найцяжэй трываць.

 

Млосьць ад рыфмаў

Гідота ад таго, што ўпадабняе:

Ад рыфмы, што нагадвае нам, блядзь –

было штось ціпа побач, ды бласлаўляе

суседзтва гэтае. Як быццам кадзь

 

зь сьвінымі кішкамі стаіць, булькоча

на алтары таго, што мае быць.

Гатовая. І рыфмаю хлюпоча.

Дакладнай. Рэхам пустаты сьмярдзіць.

 

Я не люблю так: Фота ў чорна-белі

памерлага сэкунду потым, як

стачыў яго нябачны госьць-чарвяк

 

і выссаў сок. Нябожчык у пасьцелі.

Ня трэба мне зусім такі бардак.

Я сам, прасьціна, зьмерзлы мой ступак.

Са зборніка „Вужакі ля нябеснае брамы” („Ormene ved himlens port”, 1995)

 

Хлусьня

Гэта хлусьня, што я напісаў у лісьце, я зманіў

што думаю пра цябе ўвесь час.

Але я думаю пра цябе бальшыню часу.

 

Гэта таксама хлусьня, што я не магу спаць:

Я сплю выдатна, і да таго сьню

пра іншыя жанчыны.

 

Але калі прачынаюся, думаю адразу пра цябе.

Прыгожых жанчын, якія мне сустракаюцца на вуліцы,

Я распранаю сваім позіркам, але стараюся тады

ня думаць пра цябе.

 

І ўдыхаю іхны пах, пакуль не закружыцца ў галаве.

 

Але ўсе параўнаньні зь іншымі толькі ўзвышаюць цябе

і маю самоту.

 

Сон аб задняй пляцоўцы

Трамвай заклікалі на ранішнюю малітву

з усіх мінарэтаў места

тады я ўсьвядоміў, што частка таго

адкуль я згледзеў дзяўчо на прыпынку

называецца „задняй пляцоўкай”.

Гэта напэўна ня той выраз, які патрабуе нечага больш.

Церусіў дожджык.

Яна мела на сабе блакітны дажджавік

і гумавікі таго самага колеру.

І ейныя вочы былі блакітныя ў той момант

калі сустрэліся з маімі.

Ёй магло быць столькі, што і мне

прыблізна шэсьць гадоў.

„Гэтую карцінку

мне трэба калісьці намаляваць”, —

падумаў я, калі мы грукатліва

пасунулі далей між навальніцы сьценаў.

 

Шмат гадоў пазьней я меў каханую

якая магла быць ёю

і магчыма была ёю

калі ня браць наўвет

што ўжо ніякая быць ёю не магла.

У сьне яно зусім ясна чаму

але гэтага веданьня нельга забраць у яву.

 

Задняя пляцоўка запомнілася мне толькі цьмяна.

Яна, пэўна, была забруджаная і мокрая

дый само азначэньне задняя пляцоўка, здаецца, губляе

усе абрысы

так што немагчыма ўбачыць

ці саплякі, якія з носа

спаўзаюць да прыадкрытага рота

і скобка на зубах

паходзяць ад зроку

ці ад нізканавіслых лістападаўскіх хмараў.

 

Сон аб роспачы

Запыленая хмара засланіла сонца

апускаючы схіл гары

да зімовай бярлогі

для маёй каханай

і ейнага каханка.

 

Мост грукацеў пад маімі ступнямі

але мае крокі

нікуды не кіравалі.

 

Мостам мне было якраз столькі

колькі я прайшоў ад дзяцінства.

 

Значыць, сьмерць мелася быць

недзе паміж мною і шэрымі вербалозамі

на супрацьлеглым беразе.

 

Усё гэта трывала менш за хвіліну

але астатак сьвету.

 

Сон аб маці

У сьнезе на прыпынку я знайшоў сваю маці

счарнелую, здубянелую

і крохкую, як кавалак вугельчыка

потым сьнег асьляпіў мяне яшчэ больш.

Калі я зноў стаў бачыць

было амаль немагчыма адрозьніць яе

ад таго, што цяпер абярнулася ў гразкую хлюпу.

Яна хацела ўстаць, але не змагла

а я ня змог падаць ёй руку

таму што спаў у далёкай краіне.

„Цяпер разумею, што ты маеш на ўвазе, — сказала яна, —

кажучы, што калі чалавек вяртаецца

дык ніколі не трапляе ў той самы дом

нават калі толькі сходзіць у прадуктовую краму за рогам.

Нешта перайначылася. Нехта іншы ўжо пажыў там.

І нават тое, што гэта мог быць толькі ты сам

тут ні пры чым.

Нешта мяняецца ў рэчах, так што яны ўтвараюць

крывое люстра

або, магчыма, тэлескоп

у кожным разе чалавек бачыць сябе

з штораз большай адлегласьці”.

Я не адказаў, таму што задумаўся

аб малой вулачцы побач

якая заўсёды была ў паўзмроку, аб крамцы ў склепе

пад нумарам 18. „Што яны там насамрэч прадавалі?

Гэта мне трэба дазнацца, — падумаў я. —

А вулачка побач. Як яе называлі?

Вуліцай Соннага Сьвятла? Анучнай?”

Потым асобы на прыпынку

пачалі ўваходзіць у мяне, адна за адной.

Іхнае адзеньне было халоднае і патыхала

зімамі зь першай паловы стагодзьдзя

а ад іхных дыханьняў мне стала моташна.

Там, дзе дарога разьдзяляецца на тры

у Одэнсэ, Мэксыку і XVII стагодзьдзе

я дрэнна павярнуў і паляцеў у цёмную прорву

і прачнуўся пад яснымі аліўнымі дрэвамі

у якіх была процьма цыкадаў

чыё цыкатаньне пераставіла мой сон

адным махам на рэйкі і жалезныя колы.

А побач са мною ляжала сырэна

з водарасьцямі ў валасах, калі мне добра запомнілася.

Са зборніка „Масты сноў” („Drømmebroer”, 1998)

 

Датчына

Датчына — прыгожая рэч

і такая вясёлая!

Гэта такое характэрна дацкае ў датчыне
што яна такая вясёлая.

Не гаварыць пра дацкае ўсур’ёз.
Гэта такое сур’ёзнае
у характэрна дацкі спосаб
што можна сказаць — гэта характэрна сур’ёзнае.

Агульна кажучы датчына — характэрная рэч.
Найбольш характэрнае ў датчыне
што яна такая характэрная

такая характэрна дацкая.

Сур’ёзнасьць і весялосьць
характэрныя кожная па-свойму

але ня так характэрныя як датчына.

Датчына
найбольш характэрная з усяго.

Таму датчына — прыгожая рэч.

 

Два гарады

Цяпер я растлумачу табе розьніцу
паміж Капэнгагенам і Амстэрдамам.
Там, дзе ў Амстэрдаме вада
у Капэнгагене — лайно.
І жыхарам гэта падабаецца!
У Амстэрдаме маюць туалеты.
У Капэнгагене ўпраўляюцца з гэтым лыжкамі.

 

Царква дацкага народу

Царква Дацкага Народу вельмі цярпімая.
Яна шануе ўсе магчымыя іншыя хрысьціянскія цэрквы.
Яна насамрэч шануе
усе магчымыя іншыя веравызнаньні болей
чым тое хрысьціянскае
да якога ў сьціплым разуменьні
сваёй уласнай цярпімасьці
яна прыналежыць, бо яна вельмі цярпімая
і да нецярпімых старонак
хрысьціянскіх веравызнаньняў.

Царква Дацкага Народу болей цярпімая чым Бог
чыя цярпімасьць паводле Сьвятога Пісаньня
даволі абмежаваная.
Яна таксама болей цярпімая чым Ісус.
Ісус ні ў якім разе не цярпеў вайны.
Царква Дацкага Народу цярпіць яе.
Яна пасылае сьвятароў на вайну:
іх завуць палявымі сьвятарамі —
гэты выраз стаў бы Ісусу папярок горла.
Царква Дацкага Народу багаслаўляе вайскоўцаў.
Многія сьвятары носяць
тыя самыя ордэны, што і генэралы.

Цалкам асабіста я думаю:
Калі б Ісус ня быў такі цярпімы
ён спусьціўся б са свайго неба
і плюнуў бы гэтым сьвятарам у пысу.
Усё ж Царква Дацкага Народу цярпіць Ісуса.
І гэта якраз даказвае
што Царква Дацкага Народу болей цярпімая чым Ісус.

Царква Дацкага Народу настолькі цярпімая
што яна павінна была б прэміяваць мяне за гэтыя словы.

 

Матчына мова

У дацкай мове я найбольш гіджуся гукамі.
Іх там зашмат. І іх
як падаецца
немагчыма аддзяліць адзін ад аднаго.
З характэрна дацкай вобразнасьцю можна сказаць
што дацкая мова нагадвае
аўсяную кашу.
Калі яна гатовая, ня ўгледзіш ні адной асобнай крупінкі.
Ці ж якраз ня так гавораць па-дацку?
Так напр. маюцца справы з многімі дацкімі вершамі
якія мне падабаюцца. Мне толькі не падабаюцца
іхныя гукі.
Гэта з прычыны галосных
якія даюцца засвоіць толькі карэнным датчанам.
Галосныя выкрываюць замежнікаў.
A e i o u y æ ø å даволі лёгкія. Гэта тыя д’ябальскія
няпісаныя
галосныя так ускладняюць вывучэньне дацкай мовы
i робяць многія дацкія вершы амаль такімі ж паганымі
як гэты, які акурат узьнікае.
Але існуе паратунак
для замежнікаў і для дацкіх
паэтаў: У тэлевізіі
і на гарадзкіх вуліцах
замяняюць усюды, дзе магчыма
дацкую мову ангельскай
і паніжаюць колькасьць галосных.
Ня кажуць болей kræft
толькі kraft.
Да таго ж kraft трапляецца вельмі рэдка.
Я за тое, каб выдаліць большасьць галосных
з дацкай мовы.
A, i, u болей чым дастаткова.
Ці сапраўды трэба нам, датчанам, дурыць галаву 49 галоснымі?
Ці мы ня можам прапанаваць замежнікам
мову, якую яны здолеюць вымавіць?
Абы толькі не ангельскую, бо гэта занадта
банальна.
Я прапаную фарсі.
Мы таксама маглі б прыдумаць
зусім новую мову.
Таму што на маю думку, як я ўжо казаў
дацкая нагадвае гаворку зь пекла родам.
Сам
я ніколі ня выбраў бы дацкую
як сваю матчыну мову, як яе некаторыя міла называюць
па-дацку:
Гэта дацкая мова выбрала мяне
м. інш. дзеля таго, каб напісаць гэтыя словы.
У дадатак да таго, што я напісаў іх па-дацку
я задаволены як чорт рагаты, што нарэшце іх выказаў.

Са зборніка "Мы датчане" (“Vi danskere”, 2000)

 

Афіцыянт

Афіцыянт праменіць пашанай.

Ён мяне ненавідзіць, бо я гавару на ягонай мове.

Калі б я быў толькі дурным

амэрыканскім турыстам

дурным ангельцам, дурным немцам

дурным французам або дурным італьянцам

ён сардэчна паляпаў бы мяне па сьпіне

і паспрабаваў бы мяне аблічыць.

 

Але я гавару на ягонай мове без памылак

з акцэнтам, якога ён ня можа ідэнтыфікаваць

і які ён з гэтай прычыны ненавідзіць.

Гэта дае яму

адчуваньне, што я ведаю яго

лепш, чым ён сам сябе.

І тут ён мае рацыю. Таму ён мяне ненавідзіць.

 

Я пацягваю глыток свайго піва, запісваю

гэта і вымаю цыгарэту.

Ён адразу прыносіць попельніцу.

Я бяру яе

і працягваю яму спартовы дадатак да газэты

на які ён ужо колькі часу касавурыўся

і пытаю, ці ён яму не спатрэбіцца.

 

Вядома, яшчэ як спатрэбіцца!

У гэты самы момант, калі ён бярэ яго,

ён адчувае сябе прачытаным навылёт

і ненавідзіць мяне яшчэ больш.

 

Калі б я размаўляў зусім без акцэнту

ён бы падумаў, што я — такі як і ён

толькі мне больш пашанцавала.

Ён бы паглядзеў на мяне

як глядзяць на тутэйшых удачнікаў

зь мяшанкай зайздрасьці і подзіву.

Але мой чужы акцэнт

выклікае ягоную непрыязнасьць.

 

Ён ненавідзіць мяне.

Калі б за гэта не каралі

ён бы забіў мяне насьмерць.

 

Я дапіваю сваё піва, устаю

халодна ківаю яму на разьвітаньне

і пакідаю наўмысна завялікі напівак.

Знай пана!

 

14 гадзін 

Гадз. 10

32 градусы ў ценю дома

дзе жанчыны сядзелі на нізкай лаўцы

моўчкі, без шытва і ніякага іншага занятку ў руках

 

Гадз. 10.17

мужчыны сабраліся ў адным закутку порту.

Бальшыня курыла, але ніхто не размаўляў.

 

Гадз. 11.05

адна з жанчын пачала галасіць.

Група турыстаў на вуліцы

прыпынілася, каб зрабіць здымкі.

 

Гадз. 11.15

галашэньне ператварылася ў жалобную песьню.

Неверагодна, колькі рэчаў яны ведаюць напамяць.

 

Гадз. 12

прыехала белая аўтамашына і паехала назад зь нечым

што ўзялі ў доме.

 

Гадз. 15

у порце відаць было толькі прыдурка.

Зь ягоным кіёчкам і мёртвым пацуком.

 

Гадз. 16.45

45 градусаў у ценю

аднаго з двух аліўных дрэваў у порце.

 

Гадз. 17.30

я запытаўся ў суседа, хто быў той чалавек, што памёр

але не ўхапіў адказу.

Гэта было нешта пра швагра нейкай жанчыны.

Я заўсёды меў цяжкасьці са сваяцтвам.

 

Гадз. 18.30

я памыў пасьцельную бялізну

і павесіў яе на вяроўцы паміж двума дрэвамі.

Астатак надвячорку

прысьвяціў роздумам, хто б гэта мог быць.

 

Гадз. 24

нарэшце дайшло да мяне:

Гэта ж была яна, якой са мной не было.

Са зборніка „Вецер з сушы” („Fralandsvind”, 2001)

 

Мэдуза

Мора поўніцца страхотнымі мэдузамі.

Яны валадараць у моры як людзі на зямлі.

Мэдузы мякчэйшыя чым людзі

але ў сваёй уласнай стыхіі

людзі мякчэйшыя чым мэдузы.

Гэта заўважаецца, калі яны паміраюць.

Мэдузы высыхаюць на пляжы і зьнікаюць.

Людзі спачатку цьвярдзеюць, потым мякчэюць

іхнае зьнікненьне трывае нашмат даўжэй

і сваімі костачкамі яны помсьцяць тым

якія забыліся заплюшчыць іхныя вочы пацалункам.

Яны вышчараюцца на нас сваімі аголенымі зубамі.

Яны любяць цёмную зямлю, якая выядае сэрцы

цёмную зямлю, якая любіць белыя костачкі.

Я люблю белыя пляжы,

дзе мэдузы зьнікаюць у белым пяску

незаўважна як і самая вада

а пляжныя сьвісткі гучаць не часьцей

чым паўтараецца марскі прыбой.

 

Усе вялікія людзі

Усе вялікія людзі

 

Усе вялікія людзі

 

Усе вялікія людзі пачынаюцца ад А:

 

Адам, Абрагам, Архімэд, Арыстафан

Аляксандар, Андроклес, Адольф

Вуды Ален і Андэрс

 

Фог Расмусэн.

 

Тыя, якія не —

альбо выключэньні

што пацьвярджаюць правіла

 

альбо круцялі.

 

Ісус — добры прыклад

гэтых першых

 

Магамэт — гэтых другіх:

 

У каралеўстве вярблюдаў

кожны двухногі

можа назваць сябе прарокам.

 

Ці Карл Дванаццаты быў чымсьці больш

як толькі п’яным швэдам?

 

А Маркс?

Новая эра

не пачынаецца ад М.

 

Такім чынам

яшчэ раз было даказана

 

што Бог заплянаваў усё

сыстэматычна

ад самага пачатку.

 

Праграмная заява

Мне так вельмі хацелася напісаць верш

мусіць мець ненапісаны радок

якім пачынаюцца ўсе вершы на сьвеце.

І вось я напісаў яго.

Гэта павінна прыдаць маім словам пэўную вагу.

Не чакайце рыфмы, бо я не выношу рыфмаў.

У адрозьненьне ад большасьці

мне цяжка запомніць верш з рыфмамі

але я ведаю на памяць шмат нерыфмаваных вершаў

уключна з гэтым, калі ён будзе закончаны.

Рыфмы падстаўляюць нагу адна адной і, як мне думаецца

такім чынам прыпадабняе верш да футболу

ад якога мне, у адрозьненьне ад шмат каго

таксама ня едуць глузды.

Што яшчэ? Я не люблю паху пякарняў

але думаю, што добра пахне ў мясьніка

хоць я і супраць забіваньня жывёлаў.

І калі больш чым трое чалавек пачынаюць думаць так сама

я думаю, што прынамсі адзін зь іх мусіць памыляцца.

Таму я кажу: Прэч з манархіяй

і выпусьціце ўсю хатнюю жывёлу на волю.

Гэтым я выклаў сваю праграму

у форме нерыфмаванага верша.

Гэта праграма заснаваная на лягічным зьмесьце слоў.

Гэта верш таму, што я кажу, што ён верш.

Са зборніка „Час адведзінаў” (“Besøgtid”, 2007)

 

Стома

Ці можна стаміцца так, каб гэта стала задавальненьнем

чыстай казытлівай уцехай, як тады, калі ты быў дзіцём

і ўпершыню адзначаў нейкае сьвята

 

радасьцю такой урачыстай, фантастычнай, дзікаструменнай

калі здавалася, што сэрца гатовае выскачыць з грудзей

ад чыстай асалоды

 

раз і назаўсёды, каб беззваротна і на ўвесь час

разьвітацца з табою?

 

Я гэтага ня ведаю, але працую над гэтым

працую і працую.

Са зборніка “3 1/2 D” (2012)